Czynniki ekologiczne: abiotyczne i biotyczne mające wpływ na trwałość mebli?

Niożywanie, martwe elementy danego środowiska (abiotyczne)  mające pośredni i bepośredni wpływ na nieprzemijalność elementów wyposażenia wnętrza. Możemy podzielić na kilka grup:

przyczyny klimatyczne - temperatura otocznia i wilgotność powietrza mają permanentyny udział w obniżeniu trwałości mebli. Higroskopijność drewna czyli wymiana pary wodnej między drewnem a otoczającym powietrzem powoduje jego pękanie, kurczenie, paczenie, rozklejanie połączeń lub odstawanie okleiny od podłoża. W celu ograniczenia niepożądanego zjawiska należy:

-  przechowywać meble w temperaturach od 10 - 30 °C i względnej wilgotności powietrza 40-70%.

- powłoki politurowe, lakierowane, emaliowe, woskowe komplikują wnikanie wody do wnętrza drewna

- sezonowanie drewna powoduje równomierny rozkład wilgotności

przyczyny chemiczne - stosowanie destrukcyjnych roztworów o odczynie kwaśnym lub alkalicznym (silnie zasadowym) czyli siarczaki, alkohol, woda, światło, tlen zawarty w powietrzu.

przyczyny fizykomechaniczne - odparzenia powłoki pod wpływem wysokiej temperatury przedmiotów stawianych na powierzchniach zewnętrznych, zabrudzenia, plamy, zanieczyszczenia pyliste, uszkodzenia mechaniczne:

- odkształcenia

- ubytki elementów dekoraycjnych

- poluzowania połączeń

Oddziaływanie żywych organizmów (biotyczne) w sposób bezpośredni lub pośredni na meble można podzielić na grupy:

owady eksploatujące drewno - uszkadzają miąższ, żerują na powierzchni ewentualnie drążą korytarze o różnej średnicy i długości wewnątrz drewna. Nagminnie spotykane: kołatek domowy, kołatek uparty i wyschlik grzebykorożny. Zwalczanie insektów polega na gazowaniu, smarowaniu lub wstrzykiwaniu środków toksycznych w owadzie chodniki.

owady eksploatujące tapicerkę - najczęściej spotykane mole odzieżowe. W zmaganiach z szkodnikami stosuje się preparaty fosforoorganiczne i kontaktowe ewentualnie środki odstraszające: gałki z naftaliny, igły sosnowe, wysuszone skórki z cytryny.

grzyby  - "stroczek łzawy" i "gnilica" najczęściej pojawiają się na meblach składowanych w bardzo wilgotnych pomieszczeniach i powodują powstawanie plam pleśniowych. W celu unknięcia ich działania należy użytkować elementy wyposażenia wnętrzna w odpowiedniej temperaturze i względnej wilgotności powietrza z zakrsu 40-70%. W przypadku pojawienia się powierzchinowych nalotów należy stosować fluorokrzemian cynku i flurek glinu.

Meble z drzewa różanego?

Palisander - szlachetne drewno egoztyczne o ciemno zabarwionej twardzieli, nieregularnych czarnych słojach, odporne na działanie czynników biotycznych i abiotycznych. Najczęściej importowane z Indonezji, Tajlandii, Laosu i innych części Azji Południowo-Wschodniej. Proces technologiczny rozpoczyna się od wyboru najwyższej jakości drzewa, którego wysokość osiąga około 20metrów a średnica pnia pierśnicy 90 centymetrów. Po ścięciu drzewa i wstępnej obróbce mechanicznej pozwalającej na bezpieczny transport drewno jest umieszczone w piecu gdzie w kontrolowanych warunkach rozpoczyna się proces odwadniania. Urządzenie wykorzystujce ciepło w sposób bezpośredni pozwala kontrolować wilgotność, temperaturę i przepływ powietrza. Suszenie drewna do niskiej zawartości wilgoci pozwala na jego utwardzenie co znacząco ogranicza ryzyko pęknięć i wypaczenia. Po zakończeniu procesu obsuszania tarcica jest ksztatowana a ponagabarytowe powierzchnie są tworzone z kilku paneli połączonych ze sobą techniką na pióro i wpust. Szorskie powierzchnie powstałe podczas cięcia i piłowania są szlifowane do momentu uzyskania gładkiej i równej faktury.

Rzeźba w drewnie i inkrustacja macicą perłową?

Masa perłowa jest wewnętrzną, intensywnie iryzującą warstwą muszli, małżów i morskich głowonogów z podgromady łodzikowców. Wierzchnia warstwa ma unikalny kolor, fakturę z błyszczącym i opalizującym wykończeniem dlatego wykorzystywana jest w specyficznej technice zdobienia przedmiotów. Inkrustacja polega na tworzeniu wyżłobień w podłożu i uzupełnianiu w nie odpowiednio uformowanych elementów materiałów np. bambus, nefryt, jadeit, kości ssaków, metali szlachetnych i nieszlachetnych. Perłowy wzór ostrożnie nakłada się na powierzchnię drewna, które ma być inkrustowane. Po wykreśleniu kształtu odbywa się proces wyrzeźbienia w materiale docelowym, następnie zapełnienie i klejenie. W końcowym etapie mistrzowie grawerowania wykorzystując różne techniki pracują nad uzyskaniem zróżnicowanych grubości lini wpływających na finalną kompozycję.

 

Konwencja Waszyngtońska (CITES)?

Reprezentanci 80 państw podpisali w dn. 03.Marca 1973 roku w Waszyngtonie międzynarodową umowę dotyczącą handlu dzikimi zwierzętami i roślinami zagrożonych wyginięciem CITES (Convention on International Trade in Endangered of Wild Fauna and Flora). Nadrzędną intencją Konwencji jest ochrona dzikich gatunków fauny i flory przed nadmierną konsumpcją i pozyskiwaniem na potrzeby importu, eksportu, reeksportu lub sprowadzaniu z morza. Zrozumiale i komunikatywnie dotyczy systemu zezwoleń i świadectw wydawanych na potrzeby światowego obrotu okazami roślin i zwierząt z gatunków uwzględnionych nadzorem. Poszczególne odmiany są uwględnione w trzech załącznikach do Konwencji.

CITES w Polsce?

Rzadkie rośliny i zwierzęta pozyskiwane ze środowiska naturalnego najczęściej z grupy 130 państw afrykańskich, azjatyckich i należących do Ameryki Łacińskiej znalazły ochronę również w naszym kraju. Polska podpisała przystąpienie do Konwencji Waszyngtońskiej 12 grudnia 1989r.

Reasumując w dużym uproszczeniu:

Obrót, przwożenie, przetrzymywanie roślin, zwierząt ich części i produktów pochodnych podlegającymi ograniczeniom na podstawie umów międzynarodowych jest zakazane a państwo ma obowiązek wprowadzenia dwa rodzajów środków:

1) sankcje karne za handel (w rozumieniu CITES) lub przetrzymywanie takich okazów, albo za jedno i za drugie

2) konfiskatę okazów będących przedmiotem naruszenia prawa lub ich odesłanie do państwa eksportu

Najczęściej spotykane nieprawidłowości w Polsce dotyczą:

- produktów wykonanych z kości słoniowej pochodzącej z nielegalnego obrotu przedmiotów z Afryki i Azji. Zapotrzebowanie na zębinę słoni spowodował spadek ich populacji z 1.3mln na 0.35mln w przeciagu 35lat

- martwych koralowców i muszli przydaczni wprowadzanych do obrotu jako "pamiątek lub prezentów znad morza"

- ubrań z futer chronionych zwierząt: wilków i kotowatych

- trofeów mysliwskich: legalnie przewożone trofea jak i następstwa nielegalnego zabijania lub zbioru martwych okazów gatunków

- żywych ptaków, żywych gadów i płazów: żólwie stepowe przemycane przez Ukrainę

- produktów medycyny alternatywnej: medykamentów medycyny azjatyckiej np. wyciągi z koników morskich

- drewna i jego produktów: sklejka, fornir, pocięte drewno np. palisander madagarski.